24 Aralık 2012 Pazartesi

SIRTI - SEĞİRTME


SIRTI - SEĞİRTME

Merhaba arkadaşlar,tekneden balık avlamasını seven ama yerinde duramayanlar için sırtı-seğirtme diye de tabir edilen avlanma şeklini açıklmaya çalışacağım.Genelde Sırtı ile yakalanan balıklar Kg.olarak dip avından daha fazla olur.Avın cinsiyet ayırımı yoktur herkes kolaylıkla yapabilir.



Nerede ve Nasıl ?

Süphesiz ilk sorulması gereken soruların başında seğirtmenin nerelerde çekilebileceğidir.Önce yakalamak istediğimiz balığı yada balıkların av bölgesinde mevcut olması gerekmektedir.Hedef avın yaşamsal özellikleri (türü,bulunduğu sular,büyüklüğü,mevsimler,yumurtlama,yöresel beslenme alışkanlıkları....vs)gibi birçok etkene bağlıdır.Eğer bunları bilirsek av meramızı ve malzemelerimizi belirlemek daha kolay olur.
Genellikle ağ,paragat ve buna benzer avlanma şekillerinden dolayı dip balıkları bölgeden tedirgin olup yer değiştirirler,bu yüzden eğer av mahalinde bu tip avcılıklar yapılıyorsa balığı, zaman zaman farklı yerlerde aramakta fayda vardır.
Balıklar bölgelere göre farklı yapay yemlerle ve metodlarla avlanırlar.Bir bölgede iyi sonuç veren bir yapay yem başka bir bölge verimsiz olabilir.Bu durum aynı markanın değişik modelleri ve renkleri içinde geçerlidir.Ancak deneyimlerden ve anlatılardan yola çıkarsak neticede sansımız biraz daha yüksek olacaktır.Aşağıdaki balıkların sevdiği su sıcaklığı 15 ile 20 santigrad derece arasındadır.

Balıkların Genelde Bulundukları Yerler
1.) Balıklar suyun içinde çoğu zaman akıntıya karşı hareket etmektedirler.
2.) Termik akıntıların kesiştiği bu bölgeler beslenmek için idealdir.
3.) İki farklı akıntının karşılaştığı, burun ve falezler,ideal yerlerdir.
4.) Kışın (soğuk sularda )derinlerde oksijen fazla olduğundan derinlere inerler,ilkbaharda tam tersi yüzeye çıkarlar.
5.) Kötü hava koşullarının gelmesini hissederek daha güvenli bölgelere çekilirler. Balıklarda derinlere inerler ve hareketsiz kalırlar.
6.) Derinlerden 10 metrelere kadar sığlaşan topuklarda.
7.) Büyük balıkların,kıta sahanlığı,bir merdiven basamağı ,200 metrelere ve sonra abysslere bulunurlar.
8.) Su ısısı düştükce yem balıkları Termoklin tabakanın(bütün yıl sabit ısı değerine sahip su katmanı)içine sığınırlar ve onları avlayacak pelajik (dibe bağımlı olmadan yaşayan yüzey ve orta su balıkları)ve predatör(yırtıcı)balıklarda bu katmana sığınan yem balıklarının yakınlarında olurlar.Derinlik genellikle 10-15 metredir.
9.) Suların renk değiştirdiği yerlerde.


Nasıl
Sorusunun cevabına gelince bunu av yöresinin durumuna göre değerlendirmek gerekmektedir.Genel olarak kara kıyı diye tabir edilen 1 ile 4 metre arasında ve 5 ile 30 metreler arasında orta sularda yapılır. Mevsimlere göre av derinliği değişkenlik gösterir.Örneğin yaz aylarında kıyılayan balıklar kış aylarında daha derinlere çekilirler.İlkbahar ve sonbahar aylarında ise yüzey ile 4 metre arasında gezinirler.
Kıyılara paralel seyir ederken arada bir zik zaklar çizmekte yarar vardır.

HIZ
Avlanacak balığın cinsine göre değişir,örneğin Sinağrit ,Melanur ve levrekte tekne hızı rölanti veya biraz üstünde bir hızla seyir edilirken Akya,lampuka,Turna ve Palamutta tekne hızı 2-5 km/h olmalıdır.Kılıç türü içinde hız 11 km/h dir.
Av bölgesinde yüzey akıntısına karşı giderken hız mevcut hıza göre biraz azaltılır,çünkü yapay yem doğru yüzebilmesi için mevcuttan daha çok bir dirençle karşılaşır ve doğru hareketleri yapamaz olur .Aynı durum dalgalar içinde geçerlidir.Eğer akıntı ve dalga yönünde gidiliyorsak hızımızı biraz arttırmak gerekir, böylelikle yapay yem hareket kabiliyetini kaybetmez,ancak dalgayla beraber hızımız biraz artar.

Artan hızımızla beraber Yapay yemlerde ( yüzen modeller için ) sadece sağ-sol gövde hareketleri hızlanır.
Dalan tiplerde ise kendi dalma derinliklerine doğru inerler.Önemli olan yapay yemin doğru hareket kabiliyetini kaybetmediği hızdır.
Teknenin ebatlarına göre seğirtme sayısı değişkenlik gösterebilir.İkili,üçlü veya dörtlü seğirtme yapılırken dönüşlerde,bırakılan kalamaların birbirine karışmaması için dönüş dairelerin geniş ve kıyıdan açığa doğru yapılmasında fayda vardır.
Kilometrenin Knota çevrilmesi ile ilgili Tablo :

km/h Knot
1 2 3 4 5
1 2 - 3 - 4 5 0.540 1.080 1.620 2.160 2.700
6 - 10 3.240 3.780 4.320 4.860 5.400
11 - 15 5.940 6.480 7.020 7.560 8.100
16 - 20 8.640 9.180 9.720 10.260 10.800
21 - 25 11.340 11.880 12.420 12.960 13.500
26 - 30 14.040 14.580 15.120 15.660 16.200



Yapay Yem Seçimi
Seçilecek olan suni yemler av merasında bulunan küçük balıkların yapıları ve boyları açısından benzerlik göstermesi gerekmektedir.Suni yemleri yapılarına göre:Yüzen,bırakılan yerde kalan,batan,dibe dalan ve su yüzeyinde yüzen tipler diye gruplandırabiliriz.

Yapay Yem Seçiminde Işık Faktörü
Çok çeşitli marka ve modelleri bulunan yapay yemlerin kullanım zamanı ve yerleri için bazı kriterler oluşmaktadır.Havanın durumuna, ışığına veya avlanma derinliğine göre bir seçim yapmamız gerekmektedir.
Bu yüzden ilk olarak Güneşin renk tonlarının sudaki emilini bilmemiz gerekir,çünkü suni yemin üzerindeki renklerin su içindeki görünüşlerini korumaları gerekmektedir:Sırasıyla suda tonlarını kaybeden renkleri şu şekilde sıralayabiliriz.
Kırmızı renk 7 metreye kadar kırmızılığını korur,sonra 8-10 metre de donuk kahverengiye ve daha derine indikçede siyah renge dönüşür.
Portakal rengi ise 10 metreye kadar rengini korur,11-13 metrelerde gri olarak görünür,13 metreden sonra siyah renge dönüşür.
Sarı renk 13 metreye kadar sarı,20 metreye kadar turkuaz olarak görünür,20 metreden sonra siyaha döner.
Yeşil ise 23 metreye kadar rengini korur,30 metreye kadar gri,ondan sonrada siyah olur.
Mor renk ise 30 metreye kadar mordur,sonrada griden siyaha döner.
Mavi ise 35 metreye kadar rengini korur,sonrada griden siyaha döner.
Siyah ise kendi rengini korur.
Gümüş ve sedef renkleri ise 40 metrelere kadar renklerini korurlar.




Renklerin verilen derinliklerde kendi yapılarını korumaları ancak suyun temizliğine ve yoğunluna bağlıdır.Kirli sularda metreler azalmaktadır, ayrıca Güneşin doğmasından batmasına kadar yaptığı açılarda yapay yemlerin üzerinde yansımalarıda da farklılık gösterir. Işık şiddeti ve spektrumu, mevsimlere, hava durumuna ve günün saatine göre değişir. Avlanmanın (sırtı ) günün hangi saatinde yapılacağı da görüş mesafesini etkileyen faktörlerdendir. Güneş ışınları deniz üstüne 48° den küçük bir açı ile geldiğinde büyük bir kısmı suya girmeden yüzeyden yansıtılırlar. Bu gibi hallerde suyun içi kararmış olacaktır. Bu duruma göre saat 10.00 ila 14.00 arası deniz altının en aydınlık olduğu saatlerdir.Tuz ,sudaki renk filtrasyonunu önemli ölçüde etkilemez.Üç metreye kadarki sığ sularda spektrum gün ışığına çok yakındır.30 metre derinlikte gölgeler yok olur,yani Renkli fosforlu suni yemler tek boyuda iner. Dip yapısı ile su hareketleri ve akıntıların görüş mesafesine etkisi daha çoktur. Dalgalı bir havada görüş mesafesinin azalması gibi,dip yapısında da ne kadar silt denen tortu tabakası varsa bunun suda asılı partikülleri yaratması o kadar kolay olacaktır. Bu da görüş mesafesini olumsuz yönde etkileyecektir.Özellikle bu tip dip yapısı olan yerlerde akıntı ve dalga hareketi durumu oldukça güçleştirecektir. Tam tersine kayalık çakıllı, mercan oluşumlu dip yapılarında görüş mesafesi çok daha iyidir.

SES
15 C ‘lik sıcaklıkta deniz suyunda aldığı yol 1550 m/saniyedir.Havadaki hızından dört kat daha fazladır.Bu yüzden bazı yapay yemlerde bulunan bilyeler, seğirtme sırasında çıkardıkları sesler bakımından,balıkların dikkatini o yöne çekmesini oldukça kolaylaştırır.Oysa İnsan kulağı suyun içinde
sese karşı yön tayininde bulunamaz,sesin kaynağını bulamamaz.Sahte yemlerin (genel adı Lure dir.) ses çıkarması için içine bilyeler konulmaktadır.Bunun nedenini de aşağıda maddelerde görebiliriz

Balıklar Avını-Yemini Nasıl Bulurlar
1) Duyma Duyumları ile (Kilometrelerce öteden algılar)
2) Koku Alma Duyumu ile ( < 400 m. )
3) Basınç Duyumları ile ( < 100 m. )
4) Görme Duyumu ile ( 10-100 m.)
5) Elektriksel Duyumlar ile ( < 1 m. )
6) Temas ve Tat Alma Duyumu ile ( Temasla )

Ne Kadar Kalama? (Tekne seyir halinde makaradan bırakılacak beden uzunluğu)
Tekne seyir halinde iken misinayı ne kadar salmamız gerekmektedir?Bu sorunun cevabına birçok farklı cevaplar alabiliriz,ancak önemli olan av mahalindeki balığı ürkütmemektir.Yani motordan çıkan sesin Db olarak azalması ve pervaneden çıkan köpüklerin kaybolması gerekmektedir.Ayrıca suni yemlerin Yüzme yeteneklerinin bozulmaması ve yapılarında belirtilen derinliklere inebilmeleri için gerekli bir mesafeye ihtiyaçları vardır.Aşağıdaki Tabloda ancak 55 metreden sonra rapala kendi derinliğine( firmaların verdiği ) inebildiğini görebiliriz:
Kalama
10 m.de performansın 50% ne ulaşır
20 m.de performansın 75% ne ulaşır
30 m.de performansın 85% ne ulaşır
35 m.de performansın 90% na ulaşır
55 > m.de performansın 100% ne ulaşır

Ayrıca kullanacağımız misina çapınında yapay yemin istenilen derinliğine ulaşmasında önemli bir rol oynar.Örneğin 12 cm.lik Deep Husky Jerk 25 metrelik kalama da 0,30 luk bir misina ile 4.6 metre dalarken
25 metrelik kalama da 0,25 lik bir misina ile 5.5 metre dalar.
25 metrelik kalama da 0,20 lik bir misina ile 5.8 metre dalar.
Aynı durum tersinede çalışmaktadır:
25 metrelik kalama da 0,35 lik bir misina ile %10 yükselmiştir.
25 metrelik kalama da 0,50 lik bir misina ile %20 yükselmiştir.
Kamış ya da el oltasının denize olan yüksekliği arttıkça rapalanın derine inmesi zorlaşmaktadır.
Eğer ağırlık kullanırsak inmesi gereken derinlikten daha derine iner,örneğin rapalanın 6 metre önüne 30 gr.lık bir kurşun taktığımızda %30 daha fazla daldığını görürüz.
Bazı arkadaşlar kalın misinanın daha çok dalacağını düşünürler oysa kalın misina seyir halinde suya karşı daha çok direnç göstereceğinden dolayı havalanması daha çok olur.
Erol Erdoğan
KSK.İZMİR
29-10-2005, 20:45


EROL ustaya teşekkürler.

1 yorum :

  1. selamlar sinarite sırtı çekerken 30 mt derinlikte kalama ağırlık ne olmalıdır veya 13cm lik bir dalar rapalayı kullanırken derinliklerde ölçüler ne olmalıdır

    YanıtlaSil

ÜYE OLMADAN YORUM YAPABİLİRSİNİZ.
Yazınız denetlendikden sonra yayınlanacakdır.
yazınıza verilen cevapdan haberdar olmak isterseniz, aşağıdaki ( E-posta yoluyla abone ol ) tıklayıp @posta adresinizi yazın onaylayın, yazınıza verilen cevap yorum size @posta olarak bildirilecekdir.

 photo gezenoltabalk_zps6mclks9e.gif
Gezen Olta Balık © 2013 Supported by Best Blogger Templates and Premium Blog Templates - Web Design